آموزش زراعت
نور مصنوعی گلخانه یا لامپ رشد گیاه
نور مصنوعی گلخانه یا لامپ رشد گیاه چیست: نور، یک عامل مهم و حیاتی در ادامه زندگانی هر موجود زنده، مخصوصا گیاهان، در واقع یک عنصر کلیدی برای تحریک فرآیند فتوسنتز در گیاهان می‌باشد. روشنایی مخصوص برای رشد گیاه اغلب در مناطقی بکار گرفته می‌شود که نور طبیعی در آن به اندازه کافی وجود ندارد. مانند فصل زمستان .
نور مخصوص رشد گیاهان طیفی از نور مشابه تشعشع خورشید و یا طیفی از نور است که تمامی نیازهای گیاهان برای رشد بهینه را فراهم می‌کند.
در این مقاله به خاصیت نورهای مختلف و انواع آن اشاره خواهیم کرد.
نور مصنوعی گلخانه یا لامپ رشد گیاه
نور خورشید بی شک مهمترین منبع نورییست که در طبیعت وجود دارد و در حقیقت گیاهان برای اینکه رشد مناسبی داشته و همواره سرحال بمانند، نیاز به یک منبع نور غنی دارند. اما در برخی از ماه‌های سال نور خورشید به اندازه کافی در اختیار گیاهان قرار نمی‌گیرد از این رو باید یک منبع نور دیگری در اختیار گیاه قرار داده شود که در اینصورت باید از نور مصنوعی استفاده شود
تاریخچه نور مصنوعی یا لامپ رشد
اما استفاده از این نورها بر میگرد به حدود سال 1600 میلادی که اولین گلخانه جهان در کشور هلند تاسیس شد .
رفته‌رفته برای تامین نور لازم جهت رشد گیاهان، از لامپ‌های متال هالید، فلورسنت یا بخار سدیم استفاده می‌شد. با گذر زمان در سال 1960 لامپ ال‌ای‌دی با رنگ قرمز (ترکیبی از آلومینیوم، گالیوم و آرسنایو) رواج پیدا کرد. در دهه 70 میلادی لامپ‌های LED با رنگ‌های نارنجی، سبز، زرد و آبی نیز روانه بازار شدند و سپس در اواخر دهه 80 میلادی بهره‌برداری از این نور بیشتر شده و به این ترتیب نور مصنوعی گلخانه برای رشد گیاهان، روند تکاملی خود را طی کرد.
مزایای نور مصنوعی گلخانه
- ایجاد نوری مفید برای فتوسنتز گیاهان
- افزایش سرعت رشد گیاهان
- قابلیت مدیریت و کنترل زمان مفید برای نوردهی به گیاهان
- کنترل زمان باروری و رسیدن میوه گیاهان
- ماندگاری بالاتر گیاهان
انواع نور مصنوعی گلخانه برای رشد گیاهان
نکته قابل توجه اینجاست که برای استفاده از این نورها باید آن را درست در بالای گیاه قرار داد تا تابش به صورت کامل انجام شود. در حالت کلی سه نوع اصلی از سیستم‌های روشنایی گلخانه با نور مصنوعی وجود دارد:
- فلورسنت
- چراغ های رشته ای
- لامپ های سدیمی فشار بالا
- لامپ led یا smd
در ادامه می‌خواهیم به انواع نور مصنوعی گلخانه که برای رشد گیاهان استفاده می‌شود، اشاره کنیم:
لامپ فلورسنت
یکی از به صرفه‌ترین و بهترین انواع نور مصنوعی لامپ فلورسنت است.
این نوع لامپ‌ها برای قراردادن در نزدیک برگ گیاهان بسیار مناسب می‌باشند چرا که داغ شدن در آنها صورت نمی‌گیرد. نکته قابل ذکر اینکه نور سفید حاوی مجموعه‌ای کامل از طول موج‌هاست و به همین دلیل استفاده از این نوع لامپ‌ها مناسب است
لامپ فلورسنت 20 و 40 واتی برای کاشت و پرورش بذر عالی می‌باشد. از این لامپ برای تولید محصولات کشاورزی یکساله و همچنین پرورش گیاهان آپارتمانی استفاده می‌شود.
نور ال‌ای‌دی LED
یکی دیگر از انواع نور مصنوعی برای گیاهان، نور ال ای دی می‌باشد. این نوع نور به عنوان یکی از منابع کم مصرف و کم حرارت شناخته می‌شود. نور ال ای دی به دلیل ساختاری که دارد در انواع مختلفی وجود دارد بنابراین باید توجه داشته باشید که هر نور ال‌ای‌دی نمی‌تواند برای پرورش گیاهان شما مناسب باشد.
لامپ‌های ال‌ای‌دی مخصوص رشد گیاهان گلخانه ای طول موج های ایده‌آل برای رشد گیاه را فراهم می‌کند اما قیمت بالایی دارند.
لامپ های رشته ای
یکی دیگر از انواع نور مصنوعی گلخانه برای رشد گیاهان که ارزان قیمت است، لامپ رشته ای می‌باشد
استفاده از این نوع لامپ به تنهایی جهت تامین نور موردنیاز گلخانه، توصیه نمی‌شود و باید نسبت آن به این صورت باشد که دو سوم نور از لامپ‌های فلورسنت و یک سوم از لامپ‌های رشته ای باشد
. اما از آنجایی که این لامپ ها حرارت و گرمای زیادی تولید می‌کنند، باید با فاصله بیشتری (60 سانتی متر) نسبت به گیاه قرار گیرند. .
لامپ های سدیمی
لامپ های سدیمی یا لامپ های تخلیه گاز شدت بالا
لامپ های سدیمی علاوه بر قدرت فوق العاده ای که در تولید نور دارند، از طول عمر نسبتا بالایی نیز برخوردارند اینگونه لامپ ها ساختاری مانند لامپ‌های فلورسنت دارند اما میزان نور و گرمای خروجی آن نسبت به لامپ های فلورسنت بالا بوده که باید در فواصل 100 تا 150 سانتی‌متر از گیاهان قرار بگیرند.
این لامپ ها موجب افزایش انرژی در گیاهان شده و در نتیجه باروری آنها را نیز افزایش می‌دهند این گونه لامپ ها بیشترین کارایی را در گلخانه داشت از انواع آن می‌توان به لامپ های بخارسدیم اشاره کرد.
نور مصنوعی در گلخانه‌های هیدروپونیک
طبق گفته های بالا نور مصنوعی می‌تواند رشد گیاهان را بهبود ببخشد، از این رو استفاده از نور مصنوعی در گلخانه های هیدروپونیک بسیار کاربرد دارد. نور مصنوعی گلخانه های هیدروپونیک ارس تارلا امین و امیر از نوع سدیمی است که بصورت کاملا اصولی و با توجه به نوع گیاهان، مهندسی شده است.
اگر قصد احداث گلخانه دارید، تامین نور تنها بخشی از تجهیزات لازم برای گلخانه است. ما در مقاله “تجهیزات لازم برای گلخانه هیدروپونیک” از جمله این لوازم به سینی رشد، تایمر، پمپ هوا، سیستم تهویه، پمپ شناور و… اشاره کردیم
ایا برای کشت خشخاش می‌شود از لامپ ال ای دی استفاده کرد