بستر کشت هیدروپونیک – پیت Peat

بستر کشت هیدروپونیک – پیت Peat: در این مقاله قصد داریم به صورت اجمالی به بستر کشت جدیدی به نام پیت که در محیط های هیدروپونیک استفاده می شود اشاره کنیم. نام این ماده می‌ تواند به صورت پیت و پیت ماس و خزه پیت ماس و خزه و زغال سنگ و تورب و یا زغال سنگ نارس هم تلفظ شود.

 

به طور کلی پیت یا تورب به ماده ای گفته می شود که رنگ آن بین قهوه ای تا سیاه متغیر است و حاصل تشکیل زغال سنگ نارس میباشد. در واقع همان گیاهانی هستند که به صورت کامل تجزیه نشده اند. جالب است بدانید که پیت یا تورب در مناطق معتدل و سردسیر جهان امکان بروز و ظهور دارد. مناطقی که به غیر از خاصیت معتدل و سردسیر بودن باتلاقی هم هستند و رطوبتی از خود دارند. پوشش گیاهی مناطق توندرا نام دارد.

 

این مناطق معمولا پوشیده از آب هستند و خیلی کم پیش می آید که آب در آن ها  کم باشد. پس معمولا به صورت کاملاً اشباع شده است. به طور کلی می توان پیت یا تورب را  همان مرحله اولیه تشکیل زغال سنگ دانست که ناکام مانده است. به طور طبیعی در طول هر سال فقط یک میلی متر از آن تولید می شود. در گذشته پیت را به صورت یک منبع سوخت استفاده می کردند.

البته لازم به ذکر است که با سوخت این ماده مقدار زیادی کربن و متان آزاد می شود و به همین دلیل در سال‌های اخیر از مصرف آن به این صورت خودداری می شود. زیرا همین امر موجب گرمایش بیش از حد سطح زمین می گردد. در سال ۱۹۹۷ مه جنوب شرقی آسیا به دلیل استفاده از همین ماده به صورت سوخت به وجود آمد. در حال حاضر این ماده در بیش از ۱۷۵ کشور جهان یافت می شود.

 

با این حال تمرکز آن بیشتر در کشور هایی مانند کانادا و شمال سیبری است. زیرا همان طور که گفته شد آن مناطق دارای هوای معتدل و روبه سردسیر است. نکته جالبی که در این خصوص وجود دارد این است که بزرگترین معدن پیت جهان در سیبری  غربی واقع شده است که مساحت آن برابر است با مجموع دو کشور فرانسه و آلمان. یعنی بیش از صد میلیون هکتار.

با این حجم گسترده انسان ها توانستند فقط ۷ درصد از کل این حجم را استخراج کرده و از آن در صنایع مختلف بهره برداری نمایند. اموری مانند کشاورزی و جنگل داری. عموماً به مکان هایی که پیت در آن ها یافت می‌ شود پیت لند می‌ گویند و عمر یکی از این پیت لند ها بالغ بر ۱۲ هزار سال است. در واقع آن پیت لند بعد از آخرین دوره یخبندان به وجود آمده است.

در امور کشاورزی ممکن است به پیت همان جادوی سیاه هم گفته شود. زیرا به دلیل این که  دارای مواد آلی و مواد مغذی غنی است می‌ تواند بستر کشت بسیار مناسبی هم باشد. شاید نمی دانستید ولی در واقع پیت به صورت مایع و جامد هم وجود دارد. وقتی شما حالت جامد آن را به عنوان یک بستر کشت مورد استفاده قرار می دهید می توانید آن را با سایر مواد مخلوط نمایید.

در حالت مایع عصاره این ماده را گرفته و هنگام آبیاری به گیاه می دهند و به صورت کود عمل خواهد شد. پیت ماس باعث می شود که رطوبت به اندازه ای که مورد نیاز ریشه گیاه است  به ان برسد. به وسیله پیت ماس می توان اصلاح خاک را انجام داد و این یکی دیگر از عوامل کارکردی این ماده است.

نقش پیت در خاکهای سنگین رسی

در خاک های سنگین با تراکم بسیار بالا می توان از پیت استفاده کرد زیرا باعث سست و نرم تر شدن خاک می شود و همین امر به منزله رشد بهتر ریشه گیاهان است. همچنین اگر بافت خاک شما به صورت شنی و ماسه ای است می توانید از پیت به عنوان تامین کننده رطوبت مورد نیاز آن استفاده نمایید.

زیرا این ماده علاوه بر این که رطوبت مورد نیاز خاک را تامین می کند می تواند مواد آلی مورد نیاز آن را نیز تامین نماید و همین امر به رشد و نمو ریشه و خود گیاه کمک به سزایی می‌ کند. همچنین پیت می‌تواند از فرسایش خاک  بسیار جلوگیری کند.

حال تصور می کنیم شما گیاهی مانند بنفشه آفریقایی دارید و  این گیاه نیاز به رطوبت زیاد و خاک اسیدی تری دارد. در این صورت می توانید از پیت ماس استفاده کنید. همانطور که گفته شد اگر قصد اصلاح خاک دارید می‌توانید از نوع جامد پیت استفاده کنید. به دلیل این که پیت دارای مواد مغذی و ریز مغذی است می‌ توان از آن به عنوان یک پخش کننده و نمو دهنده گیاه استفاده نمود.

چگونه می توان کیفیت و مطلوبیت پیت را به درستی سنجید؟

قیمت گذاری و ارزش گذاری روی پیت به این صورت است که هر چقدر فشرده تر و تیره رنگ تر باشد به احتمال زیاد دارای مواد آلی بیشتری نیز هستند. همچنین در ایران هم رنگ تیره و کدر آن طرفداران بیشتری دارد و نشان از فشردگی بیشتر و مواد آلی بیشتری نیز دارد.

یکی از جاذبه های پیت ماس خاصیت اسیدی بودن آن است که باعث می‌شود جذب ریز مغذی ها توسط ریشه گیاه تسهیل گردد. در کنار استفاده از این ماده می توان از پتاسیم و ازت و کمی هم کلسیم استفاده کرد تا غنای خاک را دو چندان کنیم. اگر خواهان این هستید که کیفیت این ماده را بسنجید باید ببینید که دانه های آن ریز هستند یا نه.

زیرا هر چقدر دانه های آن ریز تر باشد نشان از کیفیت مطلوب تر ان دارد. اگر می‌خواهید در سیستم هیدروپونیک خود در گلخانه یا هر محل دیگری از پیت هم استفاده نمایید می توانید آن را با انواع ماده های دیگر مانند مانند پرلیت و کوکوپیت و لیکاو ورمیکو لایت و غیره مخلوط نمایید و از این مخلوط استفاده کنید. و در آخر این که جالب است بدانید پی تماس قابلیت این را دارد که تا ۲۰ برابر وزن خود آب را انباشت کند و ذره ذره آن را به ریشه گیاه بدهد.